การสังเกตอาการป่วยของน้องหมา “ช่วงอากาศเย็น”

1. อากาศเย็นมีผลต่อน้องหมาอย่างไร?

อากาศเย็นทำให้ร่างกายสุนัขต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อรักษาอุณหภูมิ ส่งผลกระทบหลายอย่าง เช่น

• ภูมิคุ้มกันลดลง ทำให้ติดเชื้อได้ง่าย

• ระบบทางเดินหายใจอ่อนแอขึ้น เสี่ยงเป็นหวัด ไอ หรือหลอดลมอักเสบ

• ข้อและกระดูกตึง โดยเฉพาะสุนัขสูงวัยที่มีปัญหาข้อเสื่อม

• ผิวหนังแห้ง คัน หรือเป็นรังแค

• ใช้พลังงานมากขึ้น หากกินไม่พอจะอ่อนแรงได้ง่าย

ดังนั้น เมื่ออุณหภูมิลดลง จึงต้องใส่ใจน้องหมาเป็นพิเศษ

2. อาการป่วยที่พบบ่อยช่วงอากาศเย็น และสัญญาณที่ต้องสังเกต

2.1 หวัด ไอ หรือหลอดลมอักเสบ

สุนัขเป็นหวัดได้เหมือนคน โดยเฉพาะเมื่อโดนลมเย็นจัดหรืออาบน้ำโดยไม่แห้งสนิท
อาการที่ควรสังเกต

• ไอ จาม

• มีน้ำมูกใส/ขุ่น

• ตาแฉะหรือมีขี้ตา

• หายใจครืดคราด

• ซึม ไม่ค่อยยอมเล่น
  หากปล่อยไว้ อาจกลายเป็นปอดอักเสบได้

2.2 ภาวะตัวเย็นเกินไป (Hypothermia)

อันตรายอย่างยิ่ง โดยเฉพาะในสุนัขพันธุ์เล็ก ขนสั้น ลูกสุนัข และสุนัขแก่
อาการสำคัญ

• ตัวสั่นไม่หยุด

• ปลายเท้า–หูเย็นผิดปกติ

• ง่วง ซึม ตอบสนองช้า

• หายใจไม่สม่ำเสมอ

• เดินไม่มั่นคง
  พบอาการเหล่านี้ควรให้ความอบอุ่นทันทีและรีบไปพบสัตวแพทย์

2.3 ปัญหาผิวหนังช่วงอากาศแห้ง

อากาศแห้งและเย็นทำให้ผิวสุนัขสูญเสียความชุ่มชื้น
อาการที่พบได้

• ผิวลอกเป็นขุย

• คันมากกว่าปกติ

• ขนร่วง

• เกาจนเป็นแผล

สุนัขที่อาบน้ำบ่อยหรือใช้แชมพูรุนแรงอาจยิ่งมีอาการหนักขึ้น

2.4 ปวดข้อและกระดูกในสุนัขสูงอายุ

ความเย็นทำให้ข้อต่อแข็งและเจ็บมากขึ้น
อาการที่ควรเฝ้าดู

• เดินช้าลง หรือเดินกะเผลก

• ลุกยืนลำบาก

• กระโดดขึ้นที่สูงไม่ได้เหมือนเดิม

• ขยับตัวแล้วร้อง

ควรให้ความอบอุ่นและดูแลพิเศษสำหรับสุนัขที่มีโรคข้ออยู่เดิม

2.5 กินน้อยลงหรือซึม

บางตัวไม่ชอบอากาศเย็น ทำให้กินน้อยลงจนพลังงานไม่เพียงพอ
อาจสังเกตเห็นว่า

• นอนมากขึ้น

• ไม่ค่อยอยากเล่น

• น้ำหนักลด

หากกินน้อยต่อเนื่องต้องตรวจหาสาเหตุเพิ่มเติม

3. วิธีดูแลน้องหมาเบื้องต้นช่วงอากาศเย็น

3.1 จัดพื้นที่ให้อุ่นและปลอดลม

• ย้ายที่นอนให้ห่างจากพื้นกระเบื้องหรือพื้นเย็น

• ใช้ผ้าห่มนุ่ม ๆ หรือเบาะรองหนา

• หลีกเลี่ยงตำแหน่งที่มีลมพัด เช่น ใกล้หน้าต่างหรือประตู

• สำหรับสุนัขขนสั้น อาจใช้เสื้อสุนัขช่วยได้

3.2 รักษาร่างกายให้อุ่นอยู่เสมอ

• หลังอาบน้ำต้องเป่าให้แห้งสนิท

• หลีกเลี่ยงการอาบน้ำในวันที่อากาศหนาวมาก

• ใช้แผ่นรองอุ่นหรือถุงน้ำอุ่น (ห่อผ้าให้เรียบร้อย)

• สุนัขเล็กหรือแก่ควรได้รับความอบอุ่นเพิ่มเป็นพิเศษ

3.3 อาหารและน้ำต้องเพียงพอ

• ให้อาหารที่มีพลังงานเหมาะสม

• อาจเพิ่มปริมาณอาหารเล็กน้อยช่วงอากาศเย็น

• ให้น้ำสะอาดที่อุณหภูมิอุ่นหรือปกติ ไม่เย็นจัด

• สุนัขบางตัวกินน้ำน้อยขึ้น ควรเช็กชามน้ำบ่อย ๆ

3.4 ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม

อากาศเย็นอาจทำให้ร่างกายแข็ง

• พาเดินเล่นเบา ๆ เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือด

• หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหนักในช่วงลมเย็นจัด

3.5 ดูแลด้านจิตใจ ลดความเครียด

แม้จะดูไม่เกี่ยว แต่ความเครียดทำให้ภูมิคุ้มกันลดลง
ควร…

• เล่นด้วย

• พูดคุย

• ลูบตัวเบา ๆ

• อยู่ใกล้ชิดเพื่อให้น้องหมารู้สึกปลอดภัย

4. เมื่อไหร่ควรพาน้องหมาไปหาสัตวแพทย์ทันที

ควรรีบพาไปพบสัตวแพทย์หากพบอาการเหล่านี้

• ไอ/หวัดนานเกิน 2–3 วัน

• น้ำมูกข้น สีเขียว/เหลือง

• หายใจลำบาก หอบ

• ไม่กินอาหารเกิน 24 ชั่วโมง

• ตัวสั่นไม่หยุดแม้จะให้ความอบอุ่นแล้ว

• อาการซึม อ่อนแรงผิดปกติ

• เดินกะเผลกหรือเจ็บข้อรุนแรง

• มีไข้ ตัวร้อนจัดหรือตัวเย็นมาก

อากาศเย็นสามารถทำให้โรครุนแรงขึ้นได้ จึงไม่ควรปล่อยทิ้งไว้

5. เคล็ดลับเพิ่มเติมเพื่อให้น้องหมาสุขภาพดีในฤดูหนาว

• ทำวัคซีนพื้นฐานครบทุกปี

• ป้องกันเห็บหมัดและพยาธิเป็นประจำ

• เช็กแผลที่เท้าหลังพาเดินบริเวณที่เย็นจัด

• หลีกเลี่ยงการเปิดแอร์หรือพัดลมแรงเกินไป

• สุนัขพันธุ์เล็ก เช่น ชิวาวา ปอม ปั๊ก ควรให้เสื้อหรือผ้าห่มเสมอ

• ตรวจสุขภาพเฉพาะทางสำหรับสุนัขสูงอายุปีละครั้ง

อากาศเย็นเป็นช่วงที่สุนัขมีความเสี่ยงต่อโรคต่าง ๆ มากขึ้น ทั้งหวัด ตัวเย็นเกินไป ปัญหาผิวหนัง หรืออาการปวดข้อ การสังเกตอาการตั้งแต่เนิ่น ๆ ร่วมกับการจัดพื้นที่ให้อุ่น อาหารเพียงพอ และการดูแลอย่างใกล้ชิด จะช่วยให้น้องหมาแข็งแรงและผ่านช่วงฤดูหนาวได้อย่างปลอดภัย หากพบอาการผิดปกติ ควรรีบพาไปพบสัตวแพทย์เพื่อรับการดูแลที่เหมาะสมที่สุด